دفتر نشر اثار واندیشه های حجت الاسلام سروری

عظمت شيعه در روایات

در مورد شیعه وجایگاه شیعه روایات متعددی داریم واصلا شیخ صدوق کتابی مجزا برای این مساله به نام  فضائل الشیعه نوشته است.

در این­جا به دو روايت درباره عظمت شيعه واقعي اشاره می‌شود.

روايت اوّل:

سعيد بن جبير از ابن‌عباس نقل می‌کند که رسول خدا(ص) به علی(ع) فرمود:

«ياعلي شيعتك هم الفائزون يوم القيامة»الأمالي، شيخ صدوق: 16، حديث 8؛ بحارالأنوار: 65/7، باب 15، حديث 1.

ای علی، شیعیان تو در قیامت رستگارانند.

در این روایت به شیعیان بشارت داده شده که قطعاً اهل نجات‌اند. ضمير «هم» که ضمير منفصل است و قبل از «فائزون» آمده، دليل بر انحصار است. پیامبر خدا(ص) در ادامه فراز فوق، فرموده است:

«فمن أهان واحداً منهم فقد أهانك»

اگر کسی به یکی از آنان اهانت کند به تو اهانت نموده است.

«وَمَنْ أَهانَكَ فَقَدْ اَهانَني وَ مَنْ أَهانَني اَدْخَلَهُ اللهُ نارَ جَهَنَّمَ خالداً فیها وَبِئْسَ المَصير»

و کسی که به تو اهانت کند به من اهانت نموده و کسی که به من اهانت کند خداوند او را برای همیشه وارد دوزخ خواهد کرد، که بد جایگاهی است.

نکته لطیف این­که در این فراز نمي‌فرماید که اين کارش او را جهنم مي‌برد، بلکه تصریح می‌کند که خدا او را به جهنم مي‌برد و معلوم مي‌شود که خداوند از عمل اهانت­ کننده به شيعه سخت خشمگين و متنفر است.

«يا عليُّ أَنت مني و أَنا منك»

ای علی! تو از من هستی و من از تو می‌باشم.

این سخن نیز نشان از یکی بودن علی(ع) و پیامبر(ص) است.

«روحك من روحي وطينتك من طينتي و شيعتك خلقوا من فضل طينتنا».

روح تو از روح من و طینت تو از طینت من است و شیعیان تو از اضافه طینت ما خلق شده‌اند.

بنابراین، تمام شيعيان ما در سرشت خلقت با ما يكسان هستند.

«فمن احبهم فقد احبنا فمن ابغضهم فقد ابغضنا و من عاداهم فقدعادانا و من وَدَّهم فقد وَدَّنا يا عليُّ إن شيعتك مغفور لهم علی ما كان من ذنوب و عيوب»

پس کسی که آنان را دوست بدارد ما را دوست داشته، و هر كس كه با آنان دشمنى ورزد با ما دشمنى نموده است؛ هر كسى كه با آنان عداوت نمايد با ما عداوت نموده و هر كس كه با آنان مودت ورزد با ما مودت نموده است. اى على، همانا شيعيان تو- حتى با گناهان و عيوبى كه دارند- آمرزيده شده‌اند.

قابل توجه است که آمدن عبارت مربوط به ذنوب و عيوب که پيامبر اکرم(ص) بدان اشاره مي‌فرماید، با عنايت به ساير آيات و روايات، مجوّزی برای شيعه برای اصرار بر گناه نيست. چون اگر ما بدون توجّه به سایر آيات و روايات، به يک روايت استناد کنیم ممكن است مردم گمراه شوند و بر انجام گناه جرئت یابند. از همین رو باید گفت که اوّلاً شيعه، گناهکار حرفه­اي نيست و به سوي گناهان کبيره نمي‌رود و ثانیاً اگر زمانی نیز آلوده به گناه کبيره­ای شود، بسرعت جبران مي‌کند و اصرار بر گناهان صغيره هم ندارد.

پس اين عيوب و ذنوب ممکن است در مسير زندگي پيدا شود ولي تدارک مي‌کند و اگر چنين گناهاني هم در پرونده شيعه­ای باشد، به سبب همين شيعه بودنش آمرزيده مي‌شود.

«يا علي! أَنا الشفيع لشيعتك غداً اذا قمت المقام المحمود فبشرهم بذلك».

یا علی! من فردای قیامت هنگامی‌که در جايگاه مقام محمود قرار گرفتم، شيعه تو را شفاعت مي‌کنم پس ايشان را به این شفاعت من بشارت بده.

«يا علي! شيعتك شيعة الله وانصارك انصار الله واولیائك اولیاء الله و حزبك حزب الله يا علي! سعد من تولاك و شقي من عاداك يا علي لك كنز في الجنة و انت ذوقرنیها»

اى على، شيعه تو شيعه خداست و ياران تو ياران پروردگارند، دوستان تو دوستان خدا و حزب تو حزب خدا است. اى على هر كه دوستى تو را پيشه نمود به نيكبختى دست يافت و هر كس كه با تو دشمنى نمود نگون­بخت گرديد. اى على، تو را در بهشت گنجى است و تو ذوالقرنين بهشت می‌باشی.

در جمله اخیر این روایت آمده که برای تو ای علی گنجي در بهشت است و تو صاحب «قرنیها» هستی، اما این‌که منظور از «قرنیها» چیست، برخي مي‌گويند: مراد حضرت حسن و حسين: است و برخي دیگر مي‌گويند که دو جانب بهشت است، و در هر صورت اين نشانه عظمت شيعه است.

روايت دوّم:

امام صادق(ع) درباره شیعه واقعی خطاب به مفضّل مي‌فرمايد:

«فانما شيعة عليٍّ من عفَّ بطنه و فرجه واشتد جهاده وعمل لخالقه».

الكافي:2/233، حديث 9؛ بحارالأنوار: 65/187، باب 19، حديث 42.

شيعه علي کسي است که شکم و شهوتش را از حرام دور نگه دارد و کوشش و تلاشش سخت باشد و برای خالقش کار کند (چه در علم و عبادت و خدمت به مردم و چه در جهاد اکبر).

به نظر مي‌آيد که اين لام در عبارت «لخالقه» لام اختصاص باشد؛ یعنی شیعه حقیقی تنها برای خدا کار می‌کند و در هر کاری که انجام مي‌دهد نیتش «لله» است.

«و رجا ثوابه و خاف عقابه فاذا رأيت اوّلئك فاوّلئك شيعة جعفر».

و امید ثواب خدا و ترس از عقاب او را دارد. پس اگر ایشان را ملاقات نمودی اینان شیعیان جعفر (بن محمد) هستند.

عده ای برای دیدن امام رضا (علیه السلام) به خراسان آمدند. به در خانه امام (علیه السلام) که رسیدند؛ اجازه ورود خواستند و به خادم امام (علیه السلام) گفتند: به امام رضا (علیه السلام) بگویید که گروهی از شیعیان می خواهند خدمتتان برسند. امام (علیه السلام) فرمود بگو بازگردند من کار دارم!
آنها یک ماه در خراسان ماندند و هر روز دو بار به درِ خانه امام (علیه السلام) می آمدند و تقاضای ملاقات می کردند و امام (علیه السلام) آنها را نمی پذیرفت. بالاخره به امام (علیه السلام) پیغام دادند: ما شیعه امیرالمؤمنین هستیم و از راه دور آمده ایم و اگر حضورتان نرسیم، با شرمساری به وطن خود باز می گردیم.

امام رضا (علیه السلام) اجازه داد. وقتی وارد شدند؛ از امام (علیه السلام) گلایه کردند که چرا می خواستید ما را از دیدار خود محروم کنید؟ امام (علیه السلام) فرمود: آیه «وَ مَا أصَابَکُم مِن مُصِیبَهٍ فَبِمَا کَسَبَت أیدیکُم وَ یعفُوا عَن کَثِیرٍ»را بخوانید. بعد فرمود: شما ادعا می کنید شیعه ما هستید؛ وای بر شما! شیعه علی، امام حسن، امام حسین، سلمان، ابوذر، مقداد، عمار و محمد بن ابی بکر بودند که حتی یک گناه نکردند؛ ولی شما بسیار گنهکار هستید و در واجبات خود کوتاهی می کنید؛ اگر می گفتید از محبان شما هستیم؛ ردّتان نمی کردیم.
آنها که به اشتباه خود پی برده بودند؛ گفتند استغفار می کنیم و می گوییم که دوستداران شما هستیم. وقتی به خطای خود پی بردند؛ امام (علیه السلام) یکایک آنان را به آغوش کشید و فرمود بالاتر بیایید و آنها را نزد خود نشاند؛ آنگاه از خادم خود پرسید چند بار آمدند؟ گفت شصت بار. امام (علیه السلام) فرمود: تو نیز شصت بار نزد آن ها برو و سلام مرا به آن ها برسان و حوائج آنان را برآورده کن. قال الرضا (علیه السلام) «شیعَتنا اَلمُسلِّمونَ لِاَمرِنا الآخِذُونَ بقولنا المُخالِفُونَ لاَعدائنا فَمَن لم یکُن کَذلِکَ فَلَیسَ مِنّا» شیعیان ما کسانی اند که تسلیم دستورات ما هستند؛ فقط از گفتار ما تبعیت می کنند و با دشمنان ما مخالفت می کنند؛ پس کسی که چنین نیست از ما نیست.